Thân chào các biker, chúng ta có mặt ở đây để trao đổi kiến thức về oto xe máy. Hôm nay mình muốn trao đổi với các bạn về 1 thuật ngữ rất phổ biến trong giới xe đua. Đó là “perfect shift”, bạn có thể nghe thấy từ này trên các clip về hướng dẫn đua xe trên youtube.com hay thậm chí là trong các game đua xe thể thao. Vậy “perfect shift” nghĩa là gì.? Nhiều người nghĩ tăng tốc nhanh nhất bằng cách chạy hết ga ở mọi cấp số. Nghĩa là vào số 1 kéo hết ga, đến khi tốc độ không tăng thêm nữa thì chuyển qua cấp số tiếp theo, với các cấp số tiếp theo cũng y như vậy cho tới cấp số cuối cùng. Nhưng liệu đấy có phải là cách tăng tốc nhanh nhất hay không? Nếu thực sự đơn giản như vậy thì ai cũng có thể làm được. Nhưng đáng tiếc đó không phải là cách tăng tốc nhanh nhất. Nếu như có 2 chiếc xe giống nhau 100% ( giả thiết ) thì vẫn xảy ra trường hợp 1 xe tăng tốc bỏ xa chiếc xe còn lại. Điều gì làm nên sự khác biệt đó? Đó chính là nhờ khả năng chuyển số đúng thời điểm – perfect shift. Ở đây chỉ xét những xe côn tay, xe số đối với xe máy và xe số sàn với oto. Vì trên thực tế những cuộc đua tăng tốc chỉ cho phép xử dụng xe số sàn còn với xe số tự động hay xe tay ga thì chẳng có gì đáng bàn. Trở lại vấn đề perfect shift, trước tiên ta nói qua về thông số động cơ. Mình sẽ dùng xe exciter làm ví dụ cho cả bài. Giả sử mình có 1 chiếc xe zin với thông số Moment và mã lực như sau : 11,7 Nm/6000 rpm [FONT="] 12.5 Hp/8500 rpm [/FONT] Nhìn trên biểu đồ các bạn sẽ thấy dòng màu đỏ là công suất (hp) ứng với số vòng tua máy. Giả sử tua máy là 4000 rpm thì công suất đạt được là 8 mã lực. Khi tua máy max 8500 rpm thì công suất cũng max 12,5 Hp. Còn dòng màu xanh là momen xoắn ứng với tua máy. Giả sử tua máy là 4000 rpm thì momen đạt đươc là 8,5 Nm. Các bạn sẽ nhận ra 1 điểm lạ ở đây là khi tua máy max 8500rpm nhưng momen lại không đạt đc max mà chỉ là 8 Nm. Nhưng nếu tua máy chỉ ở ngưỡng 6000rpm thì momen lại đạt max 11,7 Nm Bây giờ ta sẽ xem 1 cuôc đua tăng tốc giữa 2 xe Exciter: Xe số 1: sẽ chuyển số ở tua máy 8500 rpm vì lúc đó công suất đạt max 12,5 Hp. Nghĩa là xe số 1 sẽ kéo hết ga ở mọi cấp số. Xe số 2: sẽ chuyển số ở tua máy 6000 rpm vì lúc đó momen xoắn đạt max 11,7 Nm Cả 2 xe vào số 1 và bắt đầu tăng tốc. Như chúng ta đã biết thì Momen lực là thông số quyết định khả năng tăng tốc của xe. Khi xe số 2 chuyển số ở 6000 rpm sẽ đạt được lực đẩy mạnh nhất 11,7Nm và tiếp tục tăng tốc. Còn xe số 1 khi đạt 6000rpm ( ngang bằng xe số 2 ) nhưng không quyết định chuyển số mà đợi mất thêm vài giây nữa để lên 8500 rpm mới chuyển số.Và khi đạt 8500 rpm thì xe số 1 lại không đạt được lực đẩy mạnh bằng xe số 2 và thề là bị tụt lại Vậy 6000rpm chính là vị trí “perfect shift” của Ex. Khi ta chuyển số ở thời điểm này xe đạt được lực đẩy tối đa. Vấn đề là làm sao chuyển số đúng thời điểm động cơ đạt 6000 vòng/phút. Vì nếu chỉ chậm 1 chút hay sớm 1 chút thì chúng ta đã mất đi lực đẩy tối đa rồi. Ngay cả khi xe bạn có trang bị đồng hồ đo tua máy thì việc căn “perfect shift” cũng ko hề đơn giản vì đồng hồ sẽ có sai số. Hơn nữa nếu cứ nhìn chăm chăm vào đồng hồ để căn thì sẽ rất nguy hiểm. Hiện nay những tay đua hàng đầu thế giới luyên tập căn “perfect shift” bằng cách cảm nhận động cơ. Họ canh đồng hồ tua máy ở mức “ perfect shift” và cảm nhận chiếc xe ở vị trí đó thông qua độ rung và ghi nhớ cảm giác rung đó. Khi đã quen rồi thì họ không cần nhìn đồng hồ nữa, chỉ cần cảm nhận độ rụng của máy là họ biết khi nào đạt ngưỡng “perfect shift” để chuyển số. Vì mỗi xe có 1 điểm “perfect shift” khác nhau nên tay đua phải luyện tập trên chính chiếc xe của mình. Hiện nay, bằng cách can thiệp vào hệ thống phối khí, người ta có thể thay đổi điểm “perfect shift” tùy theo chiến thuật đua của bạn. Nếu để điểm “perfect shift” ở tua máy thấp khoảng 4000rpm thì xe sẽ tăng tốc nhanh trong khoản cách ngắn (ví dụ 800 m).vì ko phải tốn thời gian chờ tua máy lên cao. [FONT="]Nếu để điểm “perfect shift” ở tua máy cao khoảng 10000rpm thì xe sẽ tăng tốc nhanh trong khoảng cách dài ( ví dụ 2 km ) [/FONT] Có thể thấy Ex có điểm perfect shift ở 6000 rpm thuộc loại tăng tốc trong khoảng cách trung bình. Thực tế chứng minh là trong khoảng cách ngắn như các con phố chật chội, Ex tăng tốc thực sự ko hiệu quả lắm. Ex đời cũ có điểm perfect shift ở 5500 vòng, thấp hơn nên tăng tốc ở khoảng cách ngắn có vẻ đạt ưu thế hơn 1 chút. Tối qua đã có người hỏi mình Thế tại sao ng ta ko thiết kế cho động cơ đạt momen max ở tua máy cao nhất. Như vậy thì khỏi phải căn, cứ kéo hết ga rồi đá số là ok. Nhưng đáng tiếc là không có 1 động cơ nào đạt đc điều đó Bởi vì khi đạt đến tua máy max. động cơ sẽ sinh ra nhiều ma sát, nên momen lực không thể mạnh nhất ở thời điểm này đc. Biểu đồ biểu diễn momen lực của động cơ luôn luôn có dạng hình tam giác như thế này Bao h nó cũng đạt momen max ở gần cuối Sau đó giảm dần do ma sát Update: Sau đây mình sẽ dùng game NFS để giúp các bạn hình dung đc PS. Các bạn có thể yên tâm về tính xác thực vì NFS là thể loại game mô phỏng. người ta xây dựng game dựa trên những chiếc xe thật và những định luật vật lý, ngoài đời thế nào thì game bắt chước y chang vậy. Đây là những clip mình tự quay trên laptop. Đầu tiên là ví dụ thể nào là Perfect Shift - chuyển số chính xác, Short Shift - chuyển số quá sớm, và Over Rev - Chuyển số quá muộn. [YOUTUBE]hLDjrQuRiYI[/YOUTUBE] Bây giờ cùng test xem thế nào nhé. Các bạn có thể so sánh với những xe chạy bên cạnh để thấy đc hiệu quả. Đầu tiên là Short Shift - Chuyển số sớm [YOUTUBE]a1QoZ3soLa8[/YOUTUBE] Kết quả: về thứ 2 ,Thời gian : 30s37 Tiếp theo là Over Rev - Chuyển số quá muộn [YOUTUBE]iHnrLs1Zhg8[/YOUTUBE] Kết quả: về thứ 3 , Thời gian : 31s58 Và cuối cùng là Perfect Shift [YOUTUBE]_rUE7-zwVjU[/YOUTUBE] Kết quả : về nhất , Thời gian : 27s84 Có thể thấy ngay hiệu quả, ngay cú depa đầu tiên đã vượt lên dẫn trước Over Rev làm cho tua máy trở nên ì ạch, tua giảm nhiều và lên chậm, gọi là bị ngắt quãng Còn Perfect Shift làm cho tua máy trở nên linh hoạt, tua giảm ít mà lại lên nhanh, tăng tốc liên tục không bị đứt quãng Tiếp tục update: Motor Gp, các bạn có thể thấy sự khác nhau giữa 2 lần thử [YOUTUBE]tfHXwcYZ7Dc[/YOUTUBE] Đây chính là V.Rossi với chiếc Yamaha YZR – M1 từng vô địch MotorGP 2009 Cứ mỗi lần đá số đúng tua là nó bênh đầu. [YOUTUBE]OGjfLgAcXaA[/YOUTUBE]
